„ Żaden człowiek siły swojej nie zna,

dopóki jej w potrzebie z siebie nie dobędzie”

E. Orzeszkowa

XII edycja Narodowego Czytania

„Nad Niemnem” - Eliza Orzeszkowa

Akcja Narodowego Czytania została zainicjowana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w roku 2012 i ma na celu przede wszystkim popularyzację czytelnictwa, zwrócenie uwagi na potrzebę dbałości o polszczyznę oraz wzmocnienie poczucia wspólnej tożsamości. Co roku podczas akcji czytane są dzieła, które tworzą kanon polskiej literatury. Lekturą 12. edycji Narodowego Czytania jest najbardziej znana powieść Elizy Orzeszkowej - „Nad Niemnem”. Ze względu na barwne opisy, wyrazistych bohaterów i odwołania historyczne dzieło porównywano do Mickiewiczowskiego „Pana Tadeusza”. „Nad Niemnem” cieszyło się popularnością i uznaniem kolejnych pokoleń czytelników. To jeden z najważniejszych utworów literatury polskiej podejmujący tematykę Powstania Styczniowego, którego 160–lecie obchodzone jest w 2023 roku. Nasza szkoła także i w tym roku włączyła się w akcję Narodowego Czytania. Fragmenty powieści czytały uczennice Weronika Grom i Katarzyna Bojarska oraz panie: Maria Mikołajczak, Małgorzata Patrejko i Danuta Płotnicka. Całość prowadziła Hanna Denisiuk. Czytanie zostało wzbogacone prezentacją, przedstawiającą piękną nadniemeńską przyrodę, miejsca związane z powieścią, miejsca, gdzie żyła autorka i gdzie nadal mieszka bardzo wielu potomków kresowiaków, a na cmentarzach są groby z polskimi nazwiskami, w tym mogiła powstańców z 1863 roku. W tle słychać nastrojowe pieśni ludowe, a na zakończenie niezwykle niegdyś popularna staropolska pieśń „Ty pójdziesz górą”, której fragmenty Eliza Orzeszkowa wykorzystała w powieściach „Nad Niemnem” i „Australczyk”. Odkryjmy na nowo dzieła tej wybitnej pisarki, nominowanej do Literackiej Nagrody Nobla w 1904 roku. W jednym z dokumentów Komisji Noblowskiej można przeczytać: „O ile w tekstach Sienkiewicza bije szlachetne polskie serce, to 
w twórczości Elizy Orzeszkowej bije serce człowieka”.

M. Patrejko, D. Płotnicka